İntraserebral Kanama (Serebrovasküler Hastalıklar)
Etiyoloji ve Patogenez
- İntraserebral hemoraji genellikle uzun süre arteriyel
hipertansiyona maruz kalmış yada lokal trombus oluşumu nedeniyle iskemik
durumda kalmış aterosklerotik damarların yırtılmasından
kaynaklanabilir. Amiloid anjiyografi, polar hemorajinin son zamanlarda
daha sık tanınan bir nedenidir. Mitotik anevrizmalar, beyin infarktüsü,
kanama eğilimi taşıyan hastalıklar, bağ dokusu ve diğer sistemik
hastalıklar, daha seyrek rastlanan nedenlerdir. Hipertansif serebral
kanama, genellikle geniş, tek ve katastrofiktir.
- İntraserebral kanamalar BT veya MR’da görüldüğü gibi beynin
herhangi bir yerinden kaynaklanabilir. Klinik olarak en tahrip edici
olanlar bazal ganglionlar, internal kapsül, talamus, serebellum ve
beyinsapında yerleşmiştir.
Hematom çevre beyin dokularını ayırabilir, bastırabilir ve yer değiştirmelerine neden olabilir.
- Eğer hematom büyük ise intrakraniyal basınç artmasına neden olur.
Supratentoryel hematom ve birlikteki ödemin basıncı transtentoryal
herniyasvona yol açabilir ve beyinsapını bastırarak pons ve
mezensefalonda sekonder kanamalara neden olur. Eğer kanama ventriküler
sistem içine olursa kan subaraknoid boşluğa erişebilir. Serebellar
hematom ventriküler sistemi tıkayıp akut hidrosefaliye neden olabilir ve
beyinsapını disseke edebilir. Her iki durum da stupor veya komaya neden
olabilir.
Belirti ve Bulgular
- Serebral kanama tipik olarak başağrısı ile ani bir şekilde başlar
ve başağrısı tedrici bir şekilde artar. Hemisferlere lokalize olan büyük
kanamalar hemiparezi, posterior fossaya lokalize olanlar ise serebellar
veya beyinsapı işlev bozukluğu belirtileri (gözlerin konjuge
deviyasyonu veya oftalmopleji, hırıltılı solunum, iğne başı pupillalar
ve koma) oluşturur. Bilinç kaybı sıktır; başlangıçtan sonraki bir iki
dakika içinde olabilir veya tedrici gelişebilir. Bulantı, kusma,
deliryum, fokal veya generalize nöbetler de sıktır. Büyük kanamalar %
50′nin üzerindeki olguda birkaç gün fatal seyredebilir. Yaşayan
olgularda bilinç geriye döner ve nörolojik defisitler damar dışına sızan
kanın rezorbe olmasıyla yavaş yavaş azalır. Genellikle belirli derecede
bozukluk dominant hemisfer tutulumundaki disfazi gibi, kalır ancak çoğu
hasta özellikle beynin sessiz bölgelerindeki kanamalarda önemli ölçüde
işlevsel düzelme gösterir.
- Küçük kanamalar iskemik inmelerde görülenlere benzer fokal
defisitlere neden olur; infarktlarda olduğu gibi defisitler zedelenmenin
yerini gösterir.
Tanı ve Tedavi
- Küçük serebral kanamaları, klinik olarak iskemik inmelerden ayırmak
sıklıkla zordur. Kanama kolaylıkla hiperintens olarak göründüğünden, BT
seçilmesi gerekli bir tanı aracıdır. MR’ın lojistikleri hız ve erişim
önemli olduğundan, kanamalardan ayırmada yardımcıdır. LP, özellikle
bilinci kapalı veya semptomları kötüleşen hastalarda dikkatli bir
şekilde yapılmalıdır çünkü BOS basıncında meydana gelebilecek
değişiklikler transtentoryal veya serebellar herniasyona neden olabilir.
Geniş kanamalı hastalarda BOS daima kanlıdır (Hct > %1) ve basıncı
artmıştır. Diğer ayırt edici özellikle iskemik inmenin tanısı başlığı
altında anlatılmıştır.
- Kanamayı izleyen tedavi, iskemik inmedekine benzerdir (bkz.
yukarıda) ancak burada antikoagülanlar kontrendikedir. Kodein, her 4
saatte bir 60 mg, başağrısını hafifletmek için gerekli olabilir ve
diazepam anksiyeteyi hafifletebilir. İskemik inmede olduğu gibi hipnotik
sedatifler kontrindikedir. Bulantı veya kusma ilk birkaç gün içinde IV
sıvı veya 2.5-5 mg proklorperazin verilmesini gerektirir.
- Serebellar hemisferdeki 3 cm çapından büyük, beyinde yer
değiştirmeye neden olan kanamaların cerrahi olarak boşaltılması sıklıkla
hayat kurtarıcıdır. Polar serebral hematomların da erken boşaltılması,
sıklıkla hayat kurtarıcıdır. Polar serebral hematomların da erken
boşaltılması hayat kurtarabilir ancak amiloid anjiyopatili hastalarda
yeniden kanamanın sıklıkla olduğu ve nörolojik defisitin artabileceği
akılda tutulmalıdır. Operatif mortalitenin yüksek ve nörolojik
defisitlerin belirgin olduğu derin serebral hematomlarda erken boşaltma
seyrek olraak haklı gösterilebilir. Kanama beyin dokusu için infarkttan
daha az tahrip edici olduğundan akut hastalıklardan kurtulanlar bazen
şaşırtıcı bir şekilde iyi bir düzelme gösterirler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder